Biblioteka i Archiwum

ks. Mateusz Wójcik: Nauczanie religii rzymskokatolickiej w polskiej szkole w świetle artykułów prasowych „Gazety Wyborczej” z lat 1990–2019

Od dłuższego czasu jesteśmy świadkami  walki różnych środowisk z Kościołem katolickim w Polsce. Obecnie, po wyborach z 15 października ubiegłego roku  przyszedł czas na “wyrzucenie” (podzielone na etapy)  nauczania religii katolickiej z polskich  szkół. Trzeba być świadomym, że pomysł ten nie zakiełkował dzisiaj, wręcz przeciwnie realizowany jest od lat i ma charakter   wielopłaszczyznowy, realizowany w różnych aspektach życia. 

O tym jak “umiejętnie”  „problemem nauczania religii w szkole”,  kształtowaniem postaw społeczeństwa względem Kościoła i  nauczania religii  “zajęła się”  jedna z bardziej poczytnych gazet codziennych  od lat dziewięćdziesiątych –  “Gazeta Wyborcza”  możemy dowiedzieć się z rozprawy doktorskiej księdza Mateusza Wójcika. Ta znakomita praca  obnażająca działanie środowiska związanego z opiniotwórczym dziennikiem społeczno-politycznym – “Gazetą Wyborczą” obroniona została na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie. Książkę wydało krakowskie wydawnictwo UNUM.

Autor ukazuje   w dysertacji walkę z religią rzymskokatolicką, jej nauczaniem w szkole   na podstawie artykułów publikowanych na łamach dziennika “Gazeta Wyborcza” w latach 1990 – 2019.  Wynika z niej,  że była ona zaplanowana i skrupulatnie  prowadzona od samego początku wprowadzenia nauki religii do polskiej szkoły (1 września 1990 r.). Po wnikliwej analizie materiału badawczego, 5816 artykułów publikowanych na łamach “Gazety” przez 30 lat dotyczących nauczania religii w szkole  autor stwierdza: “… Od pierwszych tekstów dotyczących nauczania religii w szkole […] widać uprzedzenia, jednostronność i negatywne nastawienie do katechezy w szkole […].  Niektórzy publicyści konstruowali założenia, swoiste mity przepowiednie  <<wyrocznie>>  i  <<proroctwa>> , mające wykreować nawet już samymi tytułami artykułów atmosferę nieufności, lęku i podejrzliwości wobec nauczania religii”. 

Monografia podzielona została na cztery rozdziały. W pierwszym  autor ukazuje sposób przedstawiania powrotu religii do polskiej szkoły według “Gazety Wyborczej”. 

W drugim omawia problem klerykalizacji i indoktrynacji odbywający się według publicystów “Wyborczej” w polskiej szkole poprzez nauczanie religii. 

Trzeci rozdział poświęcony został kwestii “świeckiej szkoły”, która jakoby jest zagrożona, a stanowi  jedyne antidotum na zjawisko klerykalizacji i  indoktrynacji. 

W ostatnim rozdziale autor poddaje głębokiej analizie “myśli” zawarte w przekazie “Gazety Wyborczej” dotyczącej Kościoła katolickiego i nauczania religii w Polsce i wysnuwa swoje  wnioski. 

Na ponad sześciuset stronach wnikliwej analizy tekstów źródłowych, artykułów,   czytelnik może zobaczyć  “troskę”  “Gazety” o nauczanie religii w szkole,  wpływ na mentalność i świadomość Polaków, kształtowanie ich światopoglądu. Uzmysławia, że historia, którą “zostawiliśmy” za sobą po 1989 roku wcale się nie skończyła. Ona pisze swoje nowe rozdziały i ma się… całkiem dobrze.. ?!

Zachęcamy do sięgnięcia po książkę księdza  Mateusza Wójcika szczególnie dzisiaj,   w świetle planowanych zmian  w polskiej szkole. 

Monografia jest dostępna w zbiorach Biblioteki i Archiwum Diecezjalnego.